Sözlü tercüme ve yazılı tercüme, dil bilimi alanıyla yakından bağlantılıdır. Ancak bu iki tercüme, nadiren aynı kişi tarafından yürütülmektedir. Yetenek, eğitim, yatkınlık ve hatta dil bilgisindeki farklılıklar o kadar büyüktür ki çok az insan profesyonel düzeyde her iki tercümeyi başarılı bir şekilde yerine getirebilmektedir.
Görünürde sözlü tercüme ile yazılı tercüme arasındaki fark sadece kullanılan aracın farklı olmasıdır. Yani, mütercim yazılı olarak tercüme yaparken tercüman ise sözlü olarak tercüme yapar. Hem sözlü tercüme hem de yazılı tercüme, bir dile karşı ilgi duymayı ve birden çok dil hakkında bilgi sahibi olmayı gerektirir.
Mütercimlerin ve Tercümanların Yetenek Profili
Bir mütercimin en önemli yetenekleri, kaynak dili ve metnin bağlı bulunduğu ülkedeki kültürü anlamak ve iyi bir sözlük ve kaynak materyal arşivi kullanarak söz konusu materyali hedef dile açık ve doğru bir şekilde çevirmektir. Diğer bir deyişle, dil bilimsel ve kültürel yetenekler hâlâ önemli olsa da iyi bir mütercimin en önemli özelliği hedef dilde iyi bir şekilde yazı yazabilme yeteneğidir.
Diğer taraftan ise bir tercüman, sözlük ya da ek kaynak materyal kullanmaksızın her iki dilde anında tercüme yapabilmelidir. Özellikle simultane tercüme için tercümanların olağanüstü dinleme yetenekleri olmalıdır. Simultane tercümanlar, kaynak dildeki konuşmacının 5-10 saniye önce söylediklerini hedef dile aynı anda tercüme ederken konuşmacının o anda söylediklerini de akılda tutmalıdır. Simultane tercümanlar aynı zamanda topluluk önünde üstün konuşma yeteneklerine ve deyimleri, konuşma diline özgü ifadeleri ve kültüre özgü diğer söylemleri hedef dildeki kitlenin anlayacağı benzer ifadelere anında aktarmak için entellektüel kapasiteye sahip olmalıdır.
Kaynakça:
