21 Şubat Uluslararası Dünya Ana dil Günümüz kutlu olsun. 17 Kasım 1999 yılında, Birleşmiş Milletler Eğitim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından alınan kararla dünyada konuşulan ve yok olma tehlikesi yaşayan dillere destek vermek, kültürel çeşitliliği ve çokdilliliği desteklemek ve herkesin ana dilini konuşmasını sağlamak amacıyla ilan edilmiştir. Fakat ilk kutlanma tarihi 21 Şubat 2000 tarihinde gerçekleşmiştir.
21 Şubat 1952′de, Bangladeş’in Pakistan’a bağlı olduğu dönemde, Bengal Dil Hareketi ya da Bengali Dili Hareketi’ne mensup Bangladeşli üniversite öğrencilerinin öldürülmesinin sonucu olarak, 21 Şubat bugünün yıldönümü olarak kutlanmaktaydı. Bu yüzden UNESCO, 21 Şubat’ı Dünya Anadil Günü olarak seçti.
UNESCO raporuna göre; Dünya’da 2500, Türkiye’de ise 18 dil kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya( Risk altındaki diller şu şekilde belirleniyor: 100 yıl içerisinde bir dili konuşacak çocuk kalmayacaksa o dil tehlikede kabul ediliyor.)
Türkiye’de Abhazca, Adigece, Kabartayca-Çerkesçe ve Zazaca ”kırılgan” diller arasında sıralanıyor. Açıkça tehlikede” olan dillerin çocuklar tarafından anadil olarak öğrenilme oranı oldukça düşük. Abazaca, Hemşince, Lazca, Pontus Yunancası, Romanca, Süryanice ve Batı Ermenicesi ”açıkça tehlikede” olan dillerden.”Ciddi anlamda tehlikede” olan diller toplumun yaşlı kesimi tarafından konuşulan, orta-yaşlı kesim tarafından anlaşılan ama çocuklara öğretilmeyen dilleri kapsıyor. Bu sınıflandırmaya göre Gagauzca, Ladino ve Turoyo ciddi anlamda tehlikede.”Son derece tehlikede” olan diller toplumun yaşlı kesimi tarafından nadiren konuşuluyor. Türkiye’de bu kategoriye giren tek dil Hertevin. Kapadokya Yunancası, Ubıhça ve Mlahso da Türkiye’nin kaybolmuş dilleri arasında yer alıyor. Tehlikede olan dillerin yanı sıra Kapadokya Yunancası ve Ubıhça da Türkiye’nin kaybolmuş dilleri arasında yer alıyor.
Bugün Dünya Ana dil Günü; ana dil günümüz kutlu olsun.
Senem Kobya
Dijital Tercüme CEO
