Dil ve zekâ…
Birbirinden çok ayrı ama aslında bir o kadar alakalı. Öyle mi acaba?

Bazı insanlar dil öğrenmekte zorlanmaz aksine kolaylıkla öğrenip çok keyif alır, dil üstüne dil öğrenirler; kimileri ise dil öğrenimini mecburiyet olarak görür, sürekli ‘Bir türlü öğrenemedik şu İngilizceyi!’ gibi cümleler kurarak şikâyet ederler. Peki bunun nedeni nedir? Zekâ ile dil arasında bağlantı olabilir mi ya da dil zekâsı diye bir şey var mıdır? Yoksa dünyada yaşamış en zeki kişi olarak anılan William James Sidis’in 8 yaşında gelmeden 7 dil öğrenmesi, üstüne bir de kendine ait bir dil geliştirmesi bir tesadüf müdür?

Bana göre dil öğrenimi için bir değil birden çok unsurun bir arada bulunması gerekmektedir, yetenek; zekâ, çalışma, azim, ilgi, sevgi, bilgi… Açıkçası bir sıralama yapmam gerekirse zekayı ilk sıraya almayı düşünmezdim ama öyle örnekler var ki dil ediniminin doğrudan zekâ ile iliştirilmesi işten değil ve bu örneklerden kuşkusuz en ilginci William James Sidis.

William James Sidis kimdir?

Nispeten kısa bir süre, 46 yıl,  yaşamış dünyanın gelmiş geçmiş en zeki insanı olduğu iddia edilen William James Sidis’in IQ seviyesi ölçülemez değerdeymiş. (Einstein’ın IQ seviyesi 160- 190 arasında iken Sidis’in 250-300 arasında olduğu kabul edilir.) Rus Yahudi’si muhacir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş. 6 aylıkken alfabeyi çözmüş, 18 aylıkken New York Times okuru olmuş, 2 yaşında Latinceyi, 3 yaşında Yunancayı öğrenmiş, anatomi üzerine denemeler yazdığında 4 yaşındaymış ve 8 yaşına gelmeden önce İngilizce, Latince, Yunanca, Rusça, İbranice, Fransızca ve Almancayı öğrenmiş. İlkokul çağı geldiğinde ise Vindergood adıyla andığı bir de dil geliştirmiş. İlköğretimin 7 yıllık sürecini Sidis yaklaşık 7 ayda tamamlamış ve 11 yaşında Harvard’a kabul edilmiş. Aynı sene Harvard’da profesörlere 4 boyutlu objeler hakkında ders vermeye başlamış,16 yaşında Harvard Hukuk Fakültesine geçmiş.

Sidis’in bir günde bir dili öğrenebildiği ve ertesi gün diğer bildiği diller ile çapraz mukayese ve tercüme yapabilir hale geldiği de iddialar arasındadır. Kendisi bu bir günde dil öğrenebildiğinden ölümüne dek bilinen ve öğrenilebilen bütün dilleri öğrenmiş, hatta dahasını yapıp diller oluşturmaya başlamıştır.

Zekâ gelişimi için önemli sürecin 0- 6 yaş arası olduğunu ve Sidis’in büyük başarılarından çoğunu bu dönemde elde ettiği göz önünde bulundurursak dil ve zekâ arasında sıkı bir bağ olduğu kanısına ulaşabiliriz gibi görünüyor, peki sizce dil ile zeka ne kadar ilintili?


Kaynak: