İnsanlar gibi, bazı hayvanların da iletişimlerini sürdürmelerini sağlayan özel konuşma biçimleri vardır. Yaz akşamları ışık saçarak uçan böcekleri nasıl adlandırıyorsunuz? Lehçenize, yani belli bir bölgede veya sosyal grupta kullanılan dile göre bu böcek türünün “yıldız böceği” veya “ateş böceği” olarak adlandırılması farklılık gösteriyor. Peki, hayvanlar aleminde de lehçeler olabilir mi?
Karayip İspermeçet Balinaları
Araştırmalar sonucunda Karayipler’de yaşayan İspermeçet balinalarının belli bir aksanla konuştuğu ortaya çıktı. Çıkardıkları koda adı verilen klik sesiyle iletişim kuran İspermeçet balinalarının lehçesi olduğu sonucuna varıldı. Yeni bir araştırma kapsamında İspermeçet balinalarını altı yıl boyunca dinleyen Dominik İspermeçet Balinası Projesi kurucusu Aarhus Üniversitesi akademisyenlerinden Shane Gero, balinaların bölgesel gruplara özgü kodalara sahip olduklarını ortaya çıkardı. Gero, “Kodalar, bizdeki isim ve soyadı gibi bireyleri, aileyi ya da sosyal grupları tanımlıyor. Bununla birlikte klik dizinlerinden biri vokal grubunu belirliyor ve bu da “Ben Karayipliyim, ya sen?” olarak tercüme ediliyor.” görüşünde bulundu. İşte ispermeçet balinalarının kodaları:
Doğadan Gelen Ses
Ulumak hepimize tanıdık gelen hayvan seslerindendir. Yeni yapılan bir başka hayvan lehçesi araştırmasında, köpek, kır kurdu ve çeşitli kurt türlerine ait 2 bin uluma sesini bilgisayar algoritmaları kullanarak analiz eden araştırmacılar, bu sesleri 21 uluma çeşidine indirgediler. Araştırma her kurt türünün ulumasının, sabit bir tondan inişli çıkışlı tona kadar farklılık gösterdiğini ortaya çıkardı. Araştırmanın başkanlığını yapan Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Arik Kershenbaum, kızıl kurtlarla kır kurtlarının farklı ses tonlarında uluduğunu, kutup kurtlarının ise aynı ses tonunda uluduğunu söyledi.
Bölgesel Farklılıklar
Lehçeleri olduğu bilinen hayvanlar arasında çok sayıda kuş yer alıyor. Özellikle alaycı kuşlar çok belirgin bir lehçeye sahip. Massachusetts Üniversitesi onursal profesörlerinden Donald Kroodsma, “Bazıları öyle farklı ötüyor ki bir alaycı kuşun hangi bölgeden olduğunu sadece dinleyerek anlayabiliyorsunuz.” diyor. Kroodsma’nın yeni çıkan “Listening to a Continent Sing” adlı kitabının tanıtıldığı web sitesinde, biri Kansas’tan diğeri Virginia’dan iki alaycı kuşun ötüşlerindeki farklılığı duyabilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=-4O8MepJNGI
Kaynakça
Görseller
Videolar
