Dünyada konuşulan yüzlerce farklı dil vardır, fakat bu dillerin hepsi dünya çapında bir öneme sahip değildir. Bu yazımızda dünyaca öneme sahip olan ve pek çok insanın öğrenmekten ve konuşmaktan keyif aldığı, sesletiminin pek çok dile göre daha hoş olduğu, edebiyatın, sanatın ve modanın dili olan Fransızcanın kökeninden, dünyadaki ve dünya dilleri arasındaki öneminden bahsedeceğiz.
Öncelikle Fransızcanın kökeninden ve akraba dillerinden bahsedelim.
Fransızca, Hint-Avrupa dil ailesinin Romen dilleri kolunda bulunan, Fransa ve Fransız uygarlığını benimsemiş, eski Fransız sömürgesi olan ülkelerde Kelt, Frank, Latince ve komşu ülke dillerinin asırlar boyunca kaynaşarak oluşturduğu bir dildir. Tarih içerisinde Roma Galyalılarının Kelt dillerinden ve Roma sonrası Frenk göçmenlerinin Cermen dillerinden etkilenmiştir.
Fransızcanın tarih boyunca geçirdiği evrimler şu şekildedir:
Klasik Latince (Latin Classique) ► Halk Latincesi (Latin Vulgaire) ► Roman Dili (Lingua Romana Rustica) ► Eski Fransızca (Ancien français) ► Modern Fransızca (Français Moderne)
Fransızcanın ilk yazılı metni ise 842 yılında ortaya çıkan, iki kardeş kral olan Germen Ludovic ile Charles Le Chauve arasındaki savaşın bittiğine dair Almanca ve Fransızca olarak iki dilde yazılmış barış antlaşması olan “Les Serments de Strasbourg” (Strasbourg Yemini)’dir.
Bulunduğu dil ailesinde akraba olduğu diller: İspanyolca, İtalyanca, Portekizce, Rumence, Katalanca, Oksitanca, Korsikaca ve Arpitanca’dır.
Ayrıca, aynı dil ailesine bağlı olduklarından ve pek çok kelimenin aynı olmasından dolayı Fransızca bilen bir kişi, İspanyolca ve İtalyancayı rahatlıkla öğrenebilir.
Kaç kişi dünya çapında Fransızca konuşuyor?
Dünyada yaklaşık olarak 54 ülkede 200 milyon insan Fransızca bilmekte ve konuşmaktadır.
Fransızca nerelerde konuşuluyor?
Uluslararası Fransız Organizasyonunun 51 üye ülkesi ve hükûmeti vardır. Bunlardan 29’u Fransızcayı resmi dil olarak kabul etmektedir. “La Francophonie” Türkçesi “Frankofon” olarak bilinen kelime, Fransızca konuşan uluslar ve ülkeler için kullanılır.
Fransızcayı Resmi Dil Olarak Kabul Eden Ülkeler:
Fransa, Kongo DC, Kanada, Madagaskar, Kamerun, Fildişi Sahili, Burkina Faso, Nijer, Senegal, Mali, Ruanda, Belçika, Gine, Çad, Haiti, Burundi, Benin, İsviçre, Togo, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Gabon, Komorlar, Ekvator Ginesi, Cibuti, Lüksemburg, Vanuatu, Seyşeller, Monako’dur.
Fransızcanın Konuşulduğu Ülkeler:
Cezayir, Belçika, Benin, Bora Bora, Burkina Faso, Burundi, Kamboçya, Kamerun, Kanada, Merkez Afrika Cumhuriyeti, Çad, Zaire, Kongo Cumhuriyeti, Fildişi Sahilleri, Cibuti, Avrupa Adası, Fransa, Güney ve Atlantik Fransız Toprakları, Gabon, Gloriso Adaları, Guadeloupe, Guernsey, Guinea, Haiti, İtalya, Jersey, Juan de Nova Adası, Laos, Lübnan, Lüksemburg, Madagaskar, Mali, Martinique, Mauritius, Mayotte, Monako, Morokko, Yeni Kaledonya, Nijerya, Reunion Adası, Ruanda, Senegal, Seychelles Adaları, St Pierre ve Miquelon, İsviçre, Tahiti, Togo, Tunus, ABD, Vanuatu, Vietnam, Virjin Adaları ve Zaire.
Fransızca, İngilizceden sonra 5 kıtada pek çok ülkede yerel dil, eğitim, devlet ve ticaret dili olarak geniş bir alanda kullanılmaktadır.
Fransızca, yabancı dil olarak dünyada İngilizceden sonra en çok öğretilen dildir.
Fransızca Hangi Uluslararası Organizasyonlarda kullanılıyor?
Fransızca, diplomaside ve önemli uluslararası organizasyonlarda kullanılan temel diller arasında yer almaktadır.
Resmi Dil Olarak Kullanan Organizasyonlar ve Kurumlar
United Nations (Birleşmiş Milletler): Birleşmiş Milletlerin 6 resmi dili vardır, Fransızca resmi dillerinden bir tanesidir. Diğer resmi diller ise; İngilizce, Arapça, Çince, İspanyolca ve Rusçadır.
European Union (Avrupa Birliği): Birliğin 24 resmi dili vardır, fakat çalışma dilleri arasında en çok kullanılanlar; İngilizce, Fransızca ve Almancadır. Geçtiğimiz günlerde İngiltere’nin AB’den ayrılma kararıyla, İngilizcenin resmi diller arasından çıkacak olması, Fransızca ve Almancanın birlikteki önemini daha da artacaktır.
Council of Europe (Avrupa Konseyi): Konseyin resmi dilleri; Fransızca ve İngilizcedir, merkezi ise Strasbourg, Fransa’da bulunur.
UNESCO (United Nations Educational, Scientific and CulturalOrganization / Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü): UNESCO’nun merkezi Paris, Fransa’da bulunmaktadır.
NATO (North Atlantic Treaty Organization / Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü): İngilizce ve Fransızca NATO’nun resmi iki dilidir, NATO’nun merkezi ise Frankofon bir ülke olan Belçika’dadır.
OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development / Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü): Fransızca ve İngilizce, örgütün resmi dilidir ve merkezi Paris, Fransa’da bulunur.
ILO (International Labour Organization / Uluslararası Çalışma Örgütü): Birleşmiş Milletlere bağlı bir örgüttür ve BM’nin resmi dillerinden bir tanesi de Fransızcadır. Ayrıca merkezi, Frankofon ülkeler arasında yer alan İsviçre’dedir.
IOC (International Olympic Committee / Uluslararası Olimpiyat Komitesi): Fransızca ve İngilizce, bu komitenin resmi dilleridir, komite merkezi ise İsviçre’dedir.
Universal Postal Union (Dünya Posta Birliği): Birleşmiş Milletlere bağlı bir ajanstır ve resmi dili sadece Fransızcadır. Merkezi ise Frankofon ülkeler arasında yer alan İsviçre’dedir.
Çalışma Dili Olarak Fransızcayı Kullanan Kurum ve Organizasyonlar
European Court of Justice (Avrupa Adalet Divanı): Fransızca, Divanın çalışma dilleri arasındadır.
European Court of Auditors (Avrupa Hesap Mahkemesi): Fransızca, Mahkemenin çalışma dilleri arasındadır.
Amnesty International (Uluslararası Af Örgütü): Fransızca, örgütün en çok kullandığı çalışma dilidir.
International Red Cross and Red Crescent Movement (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi): Fransızca çalışma dili olarak kullanılmaktadır.
INTERPOL ( International Criminal Police Organization / Uluslararası Polis Teşkilatı): Teşkilatın merkezi Lyon, Fransa’da bulunmaktadır ve Fransızca, sıklıkla kullanılan çalışma dilleri arasındadır.
Fransızca öğrenmek için Fransa’dan sebepler
-Tarihsel olarak Fransa ve Fransızca Amerikan toplumunda önemli bir etkiye sahiptir. Fransa ABD’nin ilk müttefiği olmuştur. 18.yy’da ABD’nin kurucuları arasında Fransızca önemli bir rol oynamıştır ve bugün hala post-yapısalcılık ve post-modernizm gibi düşünsel akımlarla Amerika’yı ve tüm dünyayı şekillendirmeye devam etmektedir.
– İnsani ve fen bilimlerinde çoğu önemli eserler Fransa’dan çıkmaktadır. Fransızca bilen öğrenciler ve bilim adamları senelerdir bu yayınlara İngilizceye tercüme edilmeden ulaşabilmektedirler. Birçok önemli yayın hiç tercüme edilmiyor ve böylece sadece bu dili bilenler için anlam kazanıyor ve anlaşılıyor.
Ayrıca;
– Fransa kapladığı alan olarak Avrupa’daki en büyük ülkedir.
– Brüt milli hasılada ABD, Almanya ve Japonya’dan sonra dünyadaki 4. ülke konumundadır.
– Ticari hava taşıtı üretiminde 2. sıradadır.
– Tren üretiminde 1. Sıradadır.
– En hızlı olan ve ses hızını aşan Concorde yolcu uçağını ve hızlı treni (TGV) üretmiştir.
– Fransa dünyanın en önemli turizm merkezlerinden birisidir.
– Elektronik elektronik eşya üretiminde ve roket bilimde 3. sıradadır.
– 4. büyük otomobil üreticisidir. (Renault, Peugeot, Citroën)
– Dünyanın en büyük 5. motor araçları tüketicisidir.
– Tüm endüstriyel üretimde Dünya genelinde 6. sıradadır.
– AB’nin 1. tarım ürünleri üreticisidir.
– Yabancı öğrenci kayıtlarında ABD’den sonra gelir.
– Tarım ürünleri ihracatında dünyada 2.’dir.
– Fransa, havacılık alanında Avrupa’da ilk sıradadır. (Aérospatiale, Arianespace, Airbus)
–Fransa; sivil, askeri uçak ve helikopter imalatında dünyada ikinci sırada yer almaktadır. Birçok ABD Sahil Güvenlik helikopterleri Toulouse, Fransa’da üretilmektedir.
–Fransa, dünyadaki en ileri telekominükasyon sistemine sahiptir. Fiber optik Fransa’da icat edilmiştir.
–Fransa, dünyanın en büyük televizyon üreticisidir. HD televizyon Fransa’da icat edilmiştir.
–Fransa, Rusya ve ABD’den sonra dünyanın en büyük üçüncü askeri gücüne ve dünyanın en büyük ikinci savunma sanayisine sahiptir. Exocet füzeler ve Radar teknolojisi Fransa’da kullanılmaya başlanmıştır.
– ABD’deki üç önemli yatırımcı ülkeden biridir.
– ABD yabancı yatırımlarının en büyük alıcısıdır.
– 1200’den fazla Fransız şirketinin ABD’de 400.000’den fazla Amerikalı’nın çalıştığı yan kuruluşları vardır.
– Fransa’nın ABD’den alımı 1990’dan beri % 22 kadar artarken Fransa’nın satımı % 53 oranında artmıştır.
– 1997’de ticari eşya satımında % 5.7 ve hizmet alanında da 10.7 oranında dünya ihracat pazarına katkıda bulunmuştur ve dünyada ihracat alanında 4. büyük ülke olmuştur. Bunların yanında Fransa’nın nüfus başına düşen ihracat payı Japonya’nınkinden fazladır ve Amerika’nınkinin de iki katından yüksektir.
–Fransızlar tıbbi araştırmalarda ve genetik tıpta dünya lideri olmuşlardır. AIDS virüsü ilk olarak Fransız doktorlar tarafından izole edilmiştir ve İnsan Genom Projesi Paris’te yer almaktadır.
Fransa’nın neredeyse her alanda üretim ve araştırma yapmasından dolayı Fransızca bilerek hemen hemen her meslek alanında ve uzmanlık alanınızda iş bulabilirsiniz.
Ekonomide Fransızca
Kanada’da iki dil konuşulur: İngilizce ve Fransızca, bölgesel olarak ticaret dili Fransızcadır. Kanada nüfusunun % 25’inin ana dili Fransızcadır ve Quebec’te yaşamayan Kanadalılar’ın % 5.2’sinin anadili Fransızcadır. ABD ve Kanada arasındaki ticaret ilişkisi oldukça önemlidir. Quebec dünyada Fransızcanın en fazla konuşulduğu ikinci yerleşim yeridir. İngiltere’nin en önemli ticaret partneri olan Kanada’da yer alır. Quebec’in ekonomisi dünyada 17. sıradadır. Bu da Fransızcanın bu güçlü ekonomide etkin bir rol aldığını gösterir.
Sanat, Edebiyat ve Fransızca
Fransız edebiyatı, dünyanın en zengin ve en etkileyici edebiyatlarından birisidir. Fransız yazarlar başta epik şiir, lirik şiir, drama ve kurgu olmak üzere edebi yazınların tümüne katkıda bulunmuşlardır ve Fransız yazarlar dünyaya yüzlerce eser kazandırmıştır, ayrıca Fransız edebiyatı birçok ülkedeki yazarların çalışmalarını da derinden etkilemiştir. Edebiyat sevenler için Fransız Edebiyatı’nın Dünya klasikleri arasına girmiş eserlerini Türkçe tercüme olmaksızın, orijinal dilinde okumak çok keyifli olacaktır. Sefiller’i “Les Miserables” ya da La Fonten Masalları’nı “Les Fables” olarak okumayı kim istemez ki?
Aşağıdaki alanlara ilişkin kariyer hedefleri olanlar için Fransızca idealdir
Güzel Sanatlar, Mimarlık, Sinema, Mutfak Kültürü, İnşaat Mühendisliği, Dans, Uluslararası İlişkiler, Moda, Linguistik (dilbilimi), Edebiyat, Tıp, Müzik, Felsefe, İlahiyat, Bilim, Uzay/Hava Bilimleri, Telekomünikasyon ve Tiyatro
Fransızcanın öneminin bir diğer göstergesi, yakın geçmişte yayımlanan uluslararası mesleklerde en çok tercih edilen ve şart koşulan dillerde: Mesleklerin 185’i Fransızcayı, 124’ü İngilizceyi 39’u İspanyolcayı, 19’u Arapçayı, 10’u Rusçayı, 6’sı Portekizceyi, 5’i Almancayı, 1’i İtalyancayı, 5’i Çinceyi ve 5’i diğer dilleri şart koşuyor ya da tercih ediyor. (U.S. Department of State publication [5/13/03])
Türkiye’de Bulunan Fransız Markalar
Ülkemizde bulunan pek çok markanın Fransız markası olduğunu biliyor muydunuz? Bu markalar, ülkemizde bulundurdukları firma ve şirketlerinin kurumsal ve dış ilişkiler birimlerinde Fransızca bilen insanlara ihtiyaç duymaktadırlar, işte Fransızca bilerek iş başvurusu yapabileceğiniz sektörler ve markalar:
Seyahat: Air France, Club Med, Fransız Kültür Merkezi
Sigorta: AXA, Güneş Sigorta, Başak Sigorta, Başak Emeklilik (Groupama International)
Benzin: Total, Elf
Finans: Societe General Bankası, TEB (Türk Ekonomi Bankası)
Dergi: Marie Claire, Elle
Cilt Bakım ürünleri: Clarins, Guerlain, Avon, Avene
Otomobil: Renault, Peugeot, Citroen
Süpermarket: Carrefour, Gima, Dia Endi, ChampionSA
Yoğurt: Danone, Yoplait
Şişe Suyu: Perrier, Danone, Evian
Mutfak ve diğer ev eşyalar: Tefal
Oto Lastiği: Michelin, Uniroyal, Recamic
Oto Yedek Parça: Valeo
Otomobil: Renault, Peugeot, Citroen
Giyim: Lacoste , Givenchy, Pierre Cardin, Yves Saint Laurent, Etam, René Derby, Sonia Rykiel, Cacharel, Daniel Hechter
Kozmetik: L’Oreal, La Roche Posay, Biotherm, Christian Dior, Clarins, Vichy, Yves Rocher
Parfüm: Chanel, Christian Dior, Clarins, Drakkar Noir, Fahrenheit, Lancome,Lavendar Harvest
İlaç firmaları: Sanofi (Aventis&Synthelabo&Pasteur ortaklığı): Servier, Fournier, Guerbet, Pierre
İnşaat: Ondulin Avrasya (Onduline -Bituline-Isoline), Lafarge, Chryso, Weber Markem
Bahsettiğimiz gibi, Fransızcanın dünya çapındaki önemi oldukça büyüktür ve Fransızca, kıtalar arası bir kullanıma ulaşmıştır. Buna bağlı olarak İsviçre, Belçika, Kanada ve diğer frankofon ülkelerde politik, ekonomik ve teknolojik önem arz eden ülkelerde Fransızcanın kullanılması, dilin önemini daha da arttırmaktadır. Ayrıca Fransa’nın geçmişteki ve günümüzdeki gelişmeleri, dilin kullanım alanlarını gittikçe arttırmaktadır. Dünya çapında, siyasi, askeri, bilim ve teknoloji, turizm, edebiyat, sanat, moda, savunma ve hukuki alanlarda da Fransızcanın etkisi karşımıza çıkmaya devam etmektedir. Zor bir dilbilgisi yapısına ve yoğun gırtlak kullanımına sahip olmasına rağmen öğrenmeye değer bir dil olduğunu düşünüyoruz. Öğrenmek isteyenlere kolaylıklar ve başarılar dileriz!
Kaynakça
https://tr.wikipedia.org/wiki/Frans%C4%B1zca
http://www.wiu.edu/cas/foreign_languages_and_literatures/languages/french_drop.php
http://www.frenchteachers.org/bulletin/articles/promote/advocacy/useful/frenchmostpractical.pdf
