Genç Çevirmenler İçin Altın Tüyolar: Gökçer Beklergül ve Ceyda Fettahoğlu ile Söyleştik

Sakarya Üniversitesi Çeviri Topluluğu-SAÇEV Güz Etkinlikleri kapsamında, yeni yönetimi ile ilk etkinliğini gerçekleşti!

Konukları konferans çevirmenleri Sayın Ceyda FETTAHOĞLU & Gökçer BEKLERGÜL ile gerçekleştirdikleri “Sözlü Çeviri Alanının Genç Temsilcileri Üniversitemizde” etkinliği büyük ilgi gördü.

Etkinlikte neler konuşuldu?

Sayın Gökçer BEKLERGÜL’ün samimi önerileri ile başlayan etkinlikten öğrenciler kısa notlar aldı:

• Çevirmen olmak için eğitim gerekmez; ancak iyi bir çevirmen olma yolunda çeviri eğitimini bir yerde hayatınıza dahil etmenizi tavsiye ederim. Çeviri eğitimi almamış bir çevirmen, başarılı çeviriler yapabilir; ancak bu çeviriler genellikle tesadüf eseridir. Eğitimli bir çevirmen, neyi, nasıl, niçin çevirdiğini açıklayabilir.
• Alan bilgisi önemlidir. Çeviri yapacağınız konu hakkında bilgi sahibi olmak için çeviri yapacağınız anı beklemeyin. Araştırın, öğrenin, ders çalışır gibi çeviriye hazırlanın.
• Kendinizi okul dışında da geliştirmeniz gerekiyor. Çeviriyi, hayatınızın bir parçası haline getirin. Günlük hayatınızda dinlediğiniz, izlediğiniz, okuduğunuz şeyleri çevirmeye çalışın. Bu şekilde alıştırmaları her gün tekrarlayın.
• Genel kültürünüzü, popüler kültür birikiminizi geliştirmeye özen gösterin. Haberleri, güncel olayları takip edin. Ekonomi, edebiyat, siyaset gibi konularda bilgi sahibi olun.
• Kendinize şimdiden bir CV hazırlayın; mezun olana kadar CV’nize ekleyecek şeyler biriktirin. Seminerlere, konferanslara, gönüllü projelere katılın, kurslara gidin. Faydalı insanlarla bağlantılar kurmaya gayret edin.
• Yazılı çeviriyi küçümsemeyin. Sözlü çeviri için yeterli birikimi sağlamanın bir parçası da yazılı çeviri yapmaktır. Karakteriniz sözlü çeviriye daha uygun olabilir; ancak bunu bahane ederek yazılı çeviriden kaçmak yerine sorunlarınızın üzerine gidin. Uzun süre ve aralıksız odaklanma, uzun süre çalışma, teslim tarihine iş yetiştirme gibi konularda kendinizi geliştirin.
• Tam zamanlı veya serbest çevirmen olarak çalışmayı çoğu zaman biz seçmeyiz. Serbest çalışmak (freelance) bizi seçer. Eğer sizi de seçtiyse, ev ortamınızı iyi düzenleyin. Geniş bir masa, hazır-yemek dolu bir buzdolabı ve hızlı bir bilgisayar, uygun bir çalışma ortamı için iyi birer fikir olabilir.
• Sektöre girdiğimiz zaman, genellikle evdeki hesap çarşıya uymaz. Siz sanatla ilgilenirsiniz; ancak karşınıza hep otomotiv çevirileri çıkabilir. Birden, kendinizi otomotiv alanında uzmanlaşmış bir çevirmen olarak bulabilirsiniz. İlgi, merak ve heves iyidir. Ancak istediğiniz alanlarda iş alamazsanız kendinizi üzmeyin; iş aldığınız alanları sevmeyi öğrenin.
• Çevirisini yapacağınız konu ne olursa olsun mutlaka ön hazırlıkla gidin; özellikle yeni mezunken asla tek başınıza çeviri yapmayın. Belli bir tecrübe edindikten sonra da 1-2 saati aşan çevirilere yalnız gitmeyin. Sözlü çeviri esnasında her şey olabilir; hiç ummadığınız aksilikler sizi bulabilir.
• Gizlilik ve tarafsızlık, ilk ilkeniz olsun. Hiçbir toplantının içeriğini üçüncü şahıslarla paylaşmayın. Asla taraflı çeviri yapmayın.
• Konferans çevirmeni, çeviri kabininin assolistidir. Sahneye çıktığınızda, kimsenin hangi şarkıyı söyleyeceğinize karışmasına izin vermeyin.
• Çeviri, bir yaratıdır. Tamamen sizin ürettiğiniz bir üründür; dolayısıyla tüm hakları sizdedir. Sesiniz kaydedilecekse, ürününüz için telif hakkı talep edin.
• Sözlü çeviri işlerinde çevirmen çeviri yapar. Teknik aksaklıkları çözmeye çalışmayın. Organizasyona el atmayın.
• Küresel dünyada yaşıyoruz. Uluslararası toplantılarda, tüm dünya halklarından konuşmacılar İngilizce konuşabilirler. Farklı aksanlar duymaya hazırlıklı olun. Sözlü çeviri egzersizlerinize farklı aksanlara sahip konuşmacıları dahil edin.
• Sözlü çeviri zevkli bir iştir; ancak içinde barınmaya çalıştığımız piyasa, çelik gibi sinirlere sahip olmanızı gerektiriyor. Nazik olun, gülümseyin ve her şeye iyi yönden bakmayı öğrenin.
• Keskin sirke küpüne zarar verir. Hırs ve rekabet duygularının sizi yeyip bitirmesine izin vermeyin. Meslektaşlarınız, sizin tavrınıza göre dostunuz olabilir veya rakiplerinize dönüşebilirler. Herkesle iyi ilişkiler kurmaya çalışın. Sözlü çeviri yapmak zaten zordur; bu işi kalp kırmadan ve eğlenerek yapmaksa tamamen sizin elinizdedir.

Sayın Ceyda FETTAHOĞLU ise şu önerileri sundu:

• Okulunuzda aldığınız dil eğitimine kişisel çalışmalarınızla verimlilik kazandırmaya devam etmelisiniz.
• Alan seçimi zordur, bu seçim yolunda karar vermek adına aceleci davranmayın, zamanla oturacaktır.
• En önemli nokta önce kendi dilinizi bilmektir, lütfen sıkça kitap okuyun. Unutmayın kendi anadiline hakim olmayan birinin sağlıklı çeviriler yapması beklenemez.
• Sözlü çeviri alanında görüntü ve tavır oldukça önemlidir. İnsanlar sizi görünüş, oturuşunuz ile bile yargılamaya hazırdır. Eğer bir ortama girdiğinizde kendine güveni eksik bir profil sergilerseniz insanlar her anlamda bunu suistimal etmeye , size fazladan iş bile yıkmaya çalışırlar. Bu sebeple dik durmanız ve yaptığınız yanlışları hemen toparlamaya çalışmanız ve en önemlisi kendinize güvenip işinizle gurur duymanız oldukça değerlidir.