Ergonomi; insanın fiziksel ve psikolojik özelliklerini inceleyerek insanın makine ve çevre ile olan uyumunu doğal ve teknik olarak araştırma ve geliştirme çalışmaları topluluğudur. Yunanca’da ergo iş, nomos ise yasa anlamına gelmektedir.

VIKIPEDI

İş yerinde görülen ergonomik rahatsızlıklar büyük çoğunlukla kas ve iskelet sistemi rahatsızlıkları olarak tanımlananlardır. Kas ve iskelet sistemi rahatsızlıkları genellikle şiddetli travmalar sonucu oluşmazlar; kaslar, tendonlar (kirişler), bağlar, eklemler, kıkırdaklar gibi yumuşak dokularda ve sinir sisteminde tekrar eden incinmeler nedeniyle yavaşça ortaya çıkarlar. İşle ilgili kas ve iskelet sistemi rahatsızlıkları, iş yöntemi ve çalışma ortamının neden olduğu rahatsızlıklardır. Bu rahatsızlıklar, çalışanların fiziksel yeteneklerinin, işin fiziksel gereklilikleri ile uyuşmadığı durumlarda ortaya çıkarlar.

Ergonomik risk faktörleri 3 ana başlık altında incelenebilir:

Psikolojik
Faktörler
Çevresel
Faktörler
Fiziksel
Faktörler
Zihinsel YüklenmeGürültüTekrarlama
Psikososyal FaktörlerSıcaklık
ve Nem
Uygunsuz Duruşlar
Organizasyonel EtkilerAydınlatmaStatik
Duruş
İşyerinde Sosyal İletişimTitreşimAşırı Güç
KimyasallarSıkışma

Bilgisayarlı Çalışmalarda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

  • Çalışma araç ve gereçlerinin insanın gövde yapısına uygun şekilde kullanılması iskelet sistemi hastalıklarını büyük ölçüde önleyebilmektedir.
  • Bilgisayar kullanırken oturma biçiminiz uygun olmalıdır.
  • Ekranın üst seviyesi kullanıcının göz seviyesinden biraz aşağıda olmalıdır.
  • Ekran en az 35-40 cm uzakta, göz hizasının biraz altında olmalıdır (mesafeyi artırabilmek için yazı karakterleri büyültülebilir).
  • Saatte en az iki kez ara verilmeli, göz kırpmaya dikkat edilmeli ve gözlük camları antirefle (yansımayı azaltan) olmalıdır.
  • Eğer günde sekiz saat, ekranlı cihaz kullanıyorsanız her 20 dakikada bir 20 saniye 6,5 metre (20 feet) uzaklıktaki bir noktaya bakmanız göz sağlığınız için gerekli bir egzersizdir (20/20/20 kuralı).
  • Ekranlı cihaz kullanırken odanın aydınlığı ile ekranın aydınlığının denk olması göz hastalıklarına yakalanma riskini ortadan kaldırır.
  • Dik oturun, kolunuzu göz seviyenizde uzatın, parmak ucunuz monitörünüzün üstüne dokunuyorsa, monitörünüz doğru yerdedir.
  • Fare kullanırken bileğinizi düz tutmaya çalışın, aksi takdirde Karpal Tünel Sendromu (avuç içinden geçen medyan sinirin sıkışması) görülebilir.
Koç Üniversitesi / İSG

İş yerlerinde ergonomi uygulamaları sonucunda elde edilebilecek iyileşmeler:

 İş sağlığı ve güvenliği şartlarının sağlanması.
 İş gücü kayıplarının önlenmesi.
⇒ Yorulmanın ve iş nedeniyle oluşan stresin azalması, motivasyonun artması.
⇒ İş kazaları ve mesleki risklerin önlenmesi.
⇒ Verimlilik ve yapılan işte kalitenin yükseltilmesi.
⇒ İşçilerin daha verimli çalışmasını sağlayarak üretimin artırılması.
⇒ Fiziksel güçten daha az güç gerektiren otomatikleşmiş süreçler ile daha az hata yaparak üretim kalitesinin artırılması.
⇒ Çalışanlar için ödenen sağlık ve iş gücü değişimi masraflarının azalması.

Çalışma Ortamı Gürültü Seviyesi

Gürültü, yaşadığımız çevrenin ve çalışma ortamlarının kalitesini ve insan sağlığını olumsuz yönde etkileyen önemli faktörlerden biridir. Gürültü her türlü rahatsız edici sestir. Ancak iş sağlığı ve güvenliği açısından sesin gürültü olarak tanımlanabilmesi ses şiddeti ile alakalıdır.

İnsan vücudunun ses şiddeti arttıkça verdiği tepkiler ve etkilenme derecesi değişir. Bu durum çalışanlar üzerinde hem fiziksel hem psikolojik olumsuz etkiler oluşturur.

Gürültünün çalışan üzerindeki etkileri şunlardır:

 İşitme kayıpları, iç kulakta fizyolojik hasarlar,
 İş verimliliği üzerinde olumsuz etki,
 Psikomotor bozulmalar (uyku düzensizliği, bilinç dışı yan etkiler)
 Psikolojik etkiler (can sıkıntısı, dalgınlık)

Çalışma Ortamı Hava Sıcaklığı

Rahat ve sağlıklı çalışabilmek için uygun sıcaklık gerekmektedir. Oturarak yapılan işlerde hava sıcaklığı 18-24 C°, ağır işlerde ise 13-19 C° olmalıdır. İdeal hava akımı 150 mm/sn civarındadır. Yani havadaki moleküllerin yer değiştirme hızı saniyede 150 mm’den fazla olmamalıdır. Hava akımını ölçebilen cihazlar vardır. İş yerinde nemlilik oranı en fazla % 70 olmalıdır. Ancak en uygun oran % 30-60 seviyesindedir.

Çalışma Ortamı Aydınlatması

Aydınlatma ölçü birimi lüks‘tür. 1 mumun 30 cm uzaklıkta yapabileceği aydınlatma 10 lüks olarak kabul edilir. Rahat okuyup yazmak, dikiş dikmek gibi işler için 300 lüks gereklidir.

Aşırı Güç Kullanma

Az bir kuvvet gerektirmesine rağmen bir kalemin üzerine bastırmak; bir fareyi tutmak ve aşağı hareket ettirmek; klavyede veri girerken tuşlara vururcasına klavyeyi kullanmak gibi etmenler aşırı güç kullanımına girer ve sağlığınız için uygun değildir.

İzlemenizi tavsiye ederiz!

KAYNAK

Koç Üniversitesi İSG

isgnedir.com

Ayrıca Bkz: Ofis Koltuğu Nasıl Olmalıdır?

Fotoğraf ve Ergonomik Tasarım Örnekleri İçin Ayrıca Bkz: Karlı İş Fikirleri

Tags: