ÇeviriBlog’tan herkese merhaba! Her hafta İngilizce bir deyimi açıkladığımız Deyimsel Perşembe serisinde bu hafta: A friend in need is a friend indeed.
Türkçede ”Dost kara günde belli olur.” şeklinde direkt karşılık bulan bu deyimin geçmişi, M.Ö. 3. yüzyıla dayanıyor; oldukça benzer bir versiyonuna Yunan asıllı Latin şair Quintus Ennius’un Latince yazılmış bir eserinde rastlıyoruz: ‘Amicus certus in re incerta cernitur.’ (İyi bir arkadaş, zor zamanda belli olur).
İlk olarak 1941’de yayınlanan ve İngilizce deyimleri açıklayan The Oxford Dictionary of Quotations ise söz konusu deyimin İngilizcede en erken kullanımının 11. yüzyıl olduğunu belirtmektedir.
Matbaayı İngiltere’ye getiren ilk kişi William Caxton’ın The Four Sons of Aymon (Aymon’un 4 Oğlu, 1489) eserinde de “It is sayd, that at the nede the frende is knowen.” (Arkadaş, ihtiyaç durumunda belli olur.) ifadesi yer almaktadır.
Yazıldığı tarih kesin olarak bilinmemekle birlikte 15. yüzyıldan kaldığı düşünülen ve Caxton’ın eserinden önce yazılmış Hristiyanlık konulu Everyman adlı oyunda da benzer ifadeler geçmektedir:
”Fellowship: Sir, I say as I will do in deed.
Everyman: Then be you a good friend at need.”
16. yüzyıla ait bir diğer kullanım ise John Heywood’un A Dialogue Conteynyng Prouerbes and Epigrammes, 1562 eserinde görülüyor:
”Prove thy friend ere thou have need; but, in-deed
A friend is never known till a man have need.” (Arkadaşlığını ihtiyaç halinde anlarsın, İhtiyacın olana kadar arkadaşının kim olduğunu anlayamazsın.)
KAYNAK
