Deyimsel Perşembe köşemizde bugün sizler için Fransızca bir deyimin Türkçe karşılığına ve kökenine değineceğiz. Kullanmaktan memnun olacağınız mutluluk dolu bir deyimle karşınızdayız.

Birebir çevirisi “Gül yatağı üzerinde uyumak” olan Fransızca Etre couché sur un lit de roses deyiminin Türkçedeki karşılığı “Bir eli yağda bir eli balda olmak” şeklindedir. Huzurun, sevincin, rahatlığın, mutlu bir durumun içinde olmayı ifade eder.

Gül, tarihsel açıdan aşkın ve güzelliğin temsilcisi olarak tanınan Afrodit’e adanmış bir çiçektir. Sevgiyi, aşkı ve huzuru sembolize eder. Ayrıca, gül yapraklarının kadifemsi yapısı her zaman huzurun sembolü olmuştur. Antik Roma döneminde gül yaprakları ile doldurulmuş minderler, zenginliğin ve refahın sembolü olarak kabul görmekteydi. İşte tüm bu sebeplerle deyimimiz; huzurlu hissedilen ve mutlu olunan durumları belirtmek ve zengin yaşam süren kişiler için kullanılan bir ifadedir.

Ayrıca deyimin Meksika ansiklopedilerinde geçen yarı efsanevi bir hikâyesi daha vardır.

Leandro Izaguirre’nin Cuauhtémoc’a işkencesi
Görsel: Wikipedia

14. yüzyılda İspanya Kralı, Meksika’ya hüküm sürmek için Aztek İmparatorluğu’na büyük bir orduyla hücum eder ve geçen birkaç ayın sonunda 13 Ağustos 1521 tarihinde nihayet şehri ele geçirir. İspanyol kral şehri ele geçirdikten sonra göl üzerinde kurulu olan başkentin gizli hazinelerinin yerini öğrenmek için konuşması ve telaffuzuyla nam salmış son Aztek kralına sıcak kömür yataklarında işkence yapmaya başlar. Ancak tüm bu acılara rağmen hazineler hakkında hiçbir bilgi vermeyen ve ülkesi adına mücadele verdiği için gururlu olan kral, üzülmek yerine aynı işkenceye ve acılara maruz kalan hemen yanındaki baş rahibe döner ve İspanyolcası “Yo esto en algun deleite o bano.” olan bu sözleri sarf eder. Yani; halinden memnun bir tavırla “Bu benim için bir zevktir.” der ve gururlanır. İşte Meksika ansiklopedilerinde bu şekilde geçen ve kraldan kalma olduğu büyük bir övgüyle yazılan deyim ise İspanyolcadan Fransızcaya ilk olarak birebir çevirisiyle “je suis dans les délices ou dans un bain”  şeklinde geçmiştir ve son hali “Etre couché sur un lit de roses” olarak kalır.

Olur da bir gün çok huzurlu ve mutlu bir durum içinde kalırsanız veya çok zengin olursanız diye deyimin “ben” öznesine göre çekimli halini ve Fransızca okunuşunu aşağıya ekliyorum. Umarım bol bol kullanırsınız!

Je suis couché sur un lit de roses.

Okunuşu: Jö süi  kuşe suğ an li dö ğoz.

KAYNAKÇA:

Canal Académie

Tags: