ÇEVİRİ/TERCÜME NEDİR?
“Çeviri/Tercüme” sözcüğü, herhangi bir dilde yazılmış olan bir metnin, başka bir dile doğru olarak ve anlamını kaybetmeyecek şekilde aktarılmasını ve bu sürecin sonunda ortaya çıkan eseri işaret eder.
Bu metin roman, öykü, masal, tiyatro eseri, sinema eseri, deneme, makale, röportaj, biyografi, otobiyografi, eleştiri, anı, gezi yazısı, mizah eseri, sohbet (söyleşi) gibi nesir türünde; şiir, destan, ağıt, mesnevi gibi nazım türünde bir edebi eser olabileceği gibi günlük hayatta veya iş hayatında kullandığımız sözleşme/anlaşma çevirisi/tercümesi, tanıtım broşürleri çevirisi/tercümesi, reklam amaçlı yazılarının çevirisi/tercümesi, her türlü turistik tesis hakkında bilgilendirme yazılarının çevirisi/tercümesi, kongre bildirileri çevirisi/tercümesi, uluslar arası fuar tanıtımları çevirisi/tercümesi, özel terminoloji gerektirmeyen genel konulu yazılar çevirisi/tercümesi, tez, araştırma, deneme, ödev çeviri/tercümesi, menşei belgeleri çevirisi/tercümesi, yönetmelik çevirisi/tercümesi, bayilik anlaşmaları çevirisi/tercümesi, mevzuatlar, genelgeler, konşimento, garanti belgesi, her türlü protokol çevirisi/tercümesi, irsaliye, yetki belgeleri, resmi evraklar, patentler, imza sirküleri, niyet mektupları, dilekçeler, mahkeme kararları çevirisi/tercümesi, bilanço, proforma fatura, irsaliye, yetki belgeleri, ticaret sicil gazeteleri, gelir gider tabloları gibi ticari belgelerin çevirisi/tercümesi, kataloglar, kullanım kılavuzları, otomotiv, makine, elektrik-elektronik, inşaat, çevre sistemleri vb konuları kapsayan teknik çeviri/tercüme, bakım kılavuzları, buluş, ürün, makinenin standart veya özel formatta patent tercümesi, tıp, biyoloji, kimya, eczacılık konulu yazılar, laboratuar testleri, tahliller, tanıtım broşürleri, reçeteler, sağlık raporları, patentler, prospektüsler gibi medikal eserlerin çevirisi/tercümesi olabilir. Sözlü tercümeler ise söylev (hitabet, nutuk) forum, münazara, konferans çevirisi/tercümesi gibi türlere ayrılır.
Çeviri/Tercüme her iki dile de hâkim durumdaki çevirmenler tarafından usulüne uygun biçimde yapılır. Bir dilden bir başka dile yapılan Çeviri/Tercümede dikkat edilmesi gereken en önemli unsur manayı doğru şekilde aktarmaktır.
“Çeviri” kelimesi Arapça dilinden türemiş olan “tercüme” sözcüğünün yerini almıştır. Çeviri yapan kişi olan “çevirmen” sözcüğü ise, eski dilde yazılı çevirileri yapan kişinin adı olan mütercim sözcüğü ile sözlü çeviri yapan kişi için kullanılan tercüman kelimesi yerine kullanılmaktadır.
Çevrisi yapılacak olan metine/esere kaynak eser denmektedir, yazılı bulunduğu dil ise kaynak dil olarak adlandırılmaktadır. Çeviri/tercüme kaynak dilden hedef/erek dile doğru yapılır. Tercüme sürecinin tamamlanması sonucunda olan çeviri metni ise “hedef metin” olarak adlandırılır.
