Konferans Çevirmenliği Hakkında Olmazsa Olmazlar

Konferans çevirmenliği eğitimine ilişkin standartlar çok açıktır ve dünyada bu konuda uzmanlaşmış uluslararası örgütler tarafından kabul edilmiştir. Bu alanda Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, NATO, Alman ve Amerikan Dışişleri Bakanlıkları gibi sözlü çeviri müdürlükleri ve genel müdürlükleri bulunan kurumların başkanlarının (Heads of INTerpreting Services – HINTS) imzaladığı bir ortak belge dahi vardır. Standartları saptayan kurumların başında, oluşturduğu ilkeler gerek Avrupa Birliği, gerekse diğer uluslararası örgütler tarafından desteklenen AIIC, yani Uluslararası Konferans Tercümanları Derneği gelmektedir.

Konferans çevirmenliği eğitimi, aşağıda sadece kısa bir özeti sunulan bu standartlara göre verilmelidir:

1- Konferans çevirmenliği eğitimi yalnızca profesyonel bir jürinin gözetiminde düzenlenecek yetenekyatkınlık sınavını geçen adaylara verilir. Söz konusu sınav hem lisans hem de yüksek lisans seviyesinde konferans tercümanı olarak yetiştirilecek öğrencilerin belirlenmesine yöneliktir. Sınavda adayın eğitim almak istediği dillere hakimiyeti ve sözlü çeviriye yatkınlığı kadar iletişim becerileri, ifade yeteneği, uluslararası ilişkiler, ekonomi gibi alanlardaki bilgi birikimi de değerlendirme ölçütleri arasında yer alır. Öğrencilerin dil sınıflandırması da bu sınavın sonucunda ve uluslararası ölçütler temel alınarak yapılır.

2- Yatkınlık sınavını geçerek konferans tercümanlığı eğitimi almaya hak kazanmış olan her bir öğrencinin en az 400 saat uygulamalı ardıl ve eş zamanlı (simültane) çeviri eğitimi alması gerekir. Grup çalışmaları ve kişisel gelişime yönelik alıştırmalar da eklendiğinde bu sürenin en az 800 saate ulaşması beklenir.

3- Bu eğitimi verecek olan kişilerin profesyonel konferans çevirmeni olmalarının yanı sıra bu alanda eğitici eğitimi almış olmaları tercih edilir. Yüksek lisans düzeyinde eğitim verecek olan çevirmenlerin ise çalışma dilleri TKTD, AIIC ya da uluslararası bir kurum tarafından onaylanmış, en az beş yıl mesleki deneyim sahibi profesyonel konferans çevirmenleri olmaları gerekir.

4- Konferans çevirmenliği eğitimi verecek kurumlarda bu eğitime uygun eş zamanlı çeviri laboratuvarı ve altyapısı bulunması şarttır. Bu konuda teknik standartlar yol gösterici olmalıdır (TS ISO 2603 ve TS ISO 4043).

5- Eğitim programını ancak mesleği icra edecek seviyeye gelmiş olan öğrenciler tamamlar. Bunu ölçmek için yapılacak sınavlarda nihai kararı programda ders veren ve dışarıdan davet edilen profesyonel konferans çevirmenleri verir. AIIC ve EMCI ilkelerine uygun olarak eğitim verdikleri için AB’nin Mükemmeliyet Merkezi olarak tanıdığı Boğaziçi Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi gibi kurumlarda nihai sınavı değerlendirecek olan jüride AB kurumlarından ya da uluslararası bir kuruluştan da temsilci bulunur.